Việc viết một cuốn sách đầu tay chắc hẳn rất nhiều bạn mong muốn. Sách là công cụ để xây dựng thương hiệu cá nhân, xây dựng cộng đồng độc giả, xây dựng mối quan hệ, phát triển chuyên môn, sách còn là một “di sản” mà ai cũng mong muốn để lại trên cuộc đời này.
5 năm về trước mỗi khi cầm một cuốn sách trên tay mình đều tự nói với bản thân rằng, ước gì mình trở thành một tác giả sách, ước gì tên mình xuất hiện ở bìa sách, ước gì mình sở hữu cho mình một cuốn sách trước năm 30 tuổi. Thời gian càng dần trôi về cột mốc 30 tuổi, động lực về viết sách càng thôi thúc hơn trong mình. Mình đã tìm cách học hỏi các tác giả tại sao họ lại xuất bản được cuốn sách và liên hệ nhờ họ chỉ giáo cho vài phương pháp.
Mình đã viết một bản thảo về thể loại truyện ngắn để gửi đến nhà xuất bản Phụ nữ, nhưng mình đã bị từ chối vì bản thảo chưa có sức hút để ra được sách. Đó là lần đầu tiên mình bị từ chối nhưng điều đó không khiến mình chùn bước. Chị bên nhà xuất bản đã động viên mình: “Em đang viết rất nhiều về chân dung nhân vật, tại sao em không phát triển, tập hợp các nhân vật thành một cuốn sách, hoặc em có thể làm sách dịch.” Từ ý tưởng gợi ý ấy của chị mình lại chuyển hướng sang việc viết sách về chân dung nhân vật.
Đấy là cơ duyên đầu tiên để mình bắt đầu với cuốn Rạng danh tài trí Việt năm châu được ra đời. Có rất nhiều câu chuyện thú vị đằng sau việc mình xuất bản được cuốn sách này và được độc giả đón nhận. Bạn có thể đọc thêm bài viết Xuất bản sách đầu tay, tôi đã làm như thế nào? để hiểu về hành trình mình đã trải qua. Trong các bài viết sắp tới, mình sẽ chia sẻ nhiều hơn con đường viết sách của mình để bạn tham khảo.
Còn trong bài viết này, mình muốn chia sẻ về các giai đoạn cần trải qua khi viết sách đầu tay.
Nội Dung
Xác định ý tưởng viết sách đầu tay
Việc xác định ý tưởng có vai trò quyết định đến việc sách của bạn có được độc giả đón nhận hay không hoặc có được nhà xuất bản đồng ý hợp tác xuấn bản hay không?
Ban đầu mình chỉ thích viết gì thì mình viết về chủ đề đấy nhưng chưa nghĩ đến việc phong cách đó có đang phù hợp với bản thân hay không hoặc nội dung mình viết có thực sự cuốn hút. Nếu không có người đã từng làm trong ngành và có kinh nghiệm thì mình cũng chưa thể định hướng được nên viết gì.
Hiện tại có rất nhiều cách để xác định ý tưởng viết sách: có thể bạn chia sẻ rất nhiều nội dung trên mạng xã hội và nhận ra đề tài nào bạn đọc quan tâm thực sự. Từ nội dung độc giả quan tâm đó bạn sẽ triển khai nhiều nội dung xoay quanh để đánh giá được mức độ chú ý của độc giả thế nào. Nếu tín hiệu khả quan và ngày càng gia tăng, bạn có thể triển khai được nội dung đó vào một cuốn sách.
Ngoài ra, bạn có thể sử dụng các công cụ nghiên cứu từ khóa để xem hiện tại độc giả đang cần điều gì, đang tìm kiếm điều gì. Bạn nên tìm kiếm từ khóa nằm trong phạm vị hiểu biết của bạn hoặc chuyên môn mà bạn muốn viết để dễ dàng thực hiện hơn.
Một vài công cụ bạn có thể thử tìm kiếm như: Keyword Planner, KW Finder, Google Trends, SemRush,…
Giúp bạn trở thành cây viết chuyên nghiệp. Kiếm tiền bằng nghề viết. Giới thiệu tới bạn thông tin khóa học của mình nhé.
TÌM HIỂU THÊM
Lập outline nội dung
Sau khi xác định được chủ đề nào mình muốn viết, có thể về sức khỏe, về marketing, về viết sách, về freelance writer, về làm cha mẹ,… Bạn cần lên được outline (dàn ý) cho nội dung sách.
Trước khi lập outline bạn nên nghiên cứu xem có những cuốn sách nào đã từng viết về chủ đề đó, bạn hãy đọc nó để tìm kiếm cho mình nội dung mới hơn, chưa ai khai thác. Thỉnh thoảng mình hay đến nhà sách để vừa nhìn thấy cuốn sách của mình được trưng bày trên kệ, vừa tìm kiếm thêm các ý tưởng cho các cuốn sách tiếp theo.
Bạn nên trả lời được những câu hỏi sau: Mục đích cuốn sách là gì? Độc giả sẽ là ai? Nội dung chủ đạo là gì? Sách gồm mấy chương? Cụ thể từng chương nói gì? Sẽ bao nhiêu từ, được thể hiện trong bao nhiêu trang?….
Bạn có thể tham khảo một outline nội dung bên dưới.
Đừng nói “Tôi viết sách” nữa! Hãy thực sự bắt đầu! (Tên sách)
Outline:
Một cuốn sách có thể giúp bạn xây dựng thương hiệu như thế nào?
– Gia tăng ảnh hưởng, cải thiện hồ sơ cá nhân
– Thể hiện sự độc đáo và giá trị của bản thân
– Có thêm khách hàng và những cơ hội mới
– Lời mời trở thành diễn giả
– Tạo ảnh hưởng
*4 câu hỏi trước khi bắt đầu viết sách
– The Why: Vì sao bạn cần viết một cuốn sách business?
– The Who: Bạn viết cho ai?
– The What: Thể loại sách nên viết là gì?
– The How: Bắt đầu từ đâu và như thế nào?
Đừng nói “Tôi sẽ viết sách”, hãy thực sự bắt đầu!
– Viết – Ghost writing
– Biên tập
– Thuê biên tập
– Hiệu đính
– Tựa sách
– Thiết kế cover
– Khác
Xuất bản và Tiếp thị Xuất bản:
Xuất bản
– Free eBooks
– Tự xuất bản online
– Tự xuất bản truyền thống
– Hợp tác xuất bản
Tiếp thị
Thiết lập kế hoạch viết cuốn sách đầu tay
Bạn sẽ chẳng thế nào viết được một cuốn sách nếu không thực sự bắt đầu, muốn đi tới cuối cùng của bậc thang, bạn cần nhấc chân lên để bước đến bậc đầu tiên. Từ lúc bắt đầu hình thành ý định viết sách cho đến khi viết được cuốn sách đầu tay mình đã mất ít nhất 2 năm. Mình cứ nghĩ về những cản trở để có thể viết sách như là liệu nhà xuất bản có đồng ý, liệu độc giả có đón nhận, liệu mình có nên viết về đề tài này?… Nhưng khi mình lên mục tiêu và quyết tâm làm thì chỉ mất hơn 1 tháng mình đã xong phần bản thảo.
Mình đã dành toàn bộ thời gian chỉ để viết sách và mình đã chọn về quê với không gian yên tĩnh rất cần cho việc sáng tác. Gần 2 tháng mình vừa soạn câu hỏi, liên hệ nhân vật, phỏng vấn và viết cho hoàn thiện tác phẩm. Tổng số nhân vật mình viết trong gần 2 tháng là 10.
Bạn cần lên thời gian bao lâu sẽ viết xong, ví dụ bạn cần hoàn thiện nội dung sách trong 50.000 chữ, bạn cần viết trong mấy ngày? Mỗi ngày bạn viết bao nhiêu từ? Nếu mỗi ngày bạn viết 3000 từ thì bạn mất gần 20 ngày là đã viết xong một cuốn sách. Thật dễ dàng đúng không? Cái khó nhất không phải lúc bạn viết mà lúc bạn chọn thời gian để ngồi xuống để gõ những dòng đầu tiên.
Bạn nên chọn một thời gian thích hợp trong ngày cho việc viết sách. Hãy đặt mục tiêu mỗi ngày viết từ 2000 – 3000 từ để 1 tháng sau bạn sẽ có bản thảo trước khi biên tập và hoàn thiện chúng. Có nhiều tác giả trẻ nói chuyện với mình rằng bạn ấy chỉ viết trong 1 tháng đến 2 tháng là xong một bản thảo khoảng hơn 70.000 từ một ít. Nhiều người có thể thì chắc chắn bạn cũng có thể cho ra tác phẩm của mình sớm nhất.
Lựa chọn hình thức xuất bản
Có nhiều hình thức xuất bản để bạn lựa chọn như: xuất bản ebook, xuất bản truyền thống, hợp tác xuất bản…
Ebook là cách nhanh nhất và dễ dàng nhất để mang tri thức của bạn đến độc giả. Đối với các tác giả lần đầu viết sách, viết cho ra cuốn Ebook và phát hành nó miễn phí sẽ đêm đến bạn nhiều lợi ích như được chia sẻ rộng rãi, có được lượng độc giả ban đầu, nâng uy tín thương hiệu cá nhân, cũng như có được các khách hàng tiềm năng cho dịch vụ của mình.
Bạn có thể lựa chọn hình thức tự xuất bản online trên các nền tảng sẵn có như Amazon, Google Play, … Để tự xuất bản online, bạn cần xin giấy phép từ nhà xuất bản như nhà xuất bản Trẻ, nhà xuất bản Thế giới, nhà xuất bản Thanh niên,… Sau đó có thể tự đưa sách của mình lên các nền tảng tại Việt Nam như Waka, sachweb, iPub,… hoặc các nền tảng quốc tế như Amazon, Google Play. Trong đó các nền tảng quốc tế bạn không cần phải xin giấy phép.
Nếu sách in, bạn cần đạt đủ số lượng trung bình (theo như các nhà xuất bản gợi ý) khoảng 50.000 – 70.000 cho lần ấn bản đầu tay, thì sách điện tử, số lượng chữ trung bình chỉ cần 15.000 từ.
Bạn có thể mất một năm để hoàn thiện bản thảo sách in, nhưng bạn chỉ mất khoảng một tháng để hoàn thành eBook đầu tiên của cuộc đời.
Nếu một bản thảo được hoàn thiện, bạn gửi đi cho nhà xuất bản và được họ đồng ý mua bản quyền thì mọi công việc còn lại đều trở nên đơn giản. Tuy vậy, để viết được một cuốn sách, bạn có thể mất 3 – 6 tháng, thậm chí cả năm, nhưng mức nhuận bút cho các tác giả trẻ trung bình khoảng 20 – 30 triệu. Con số này thực sự chưa đủ so với công sức và thời gian mà tác giả bỏ ra. Vì thế, các tác giả có thể chọn con đường tự xuất bản truyền thống.
Tự xuất bản truyền thống có nghĩa là bạn chỉ cần mang bản thảo sau khi hoàn thiện đến đơn vị xuất bản để xin các thủ tục về xuất bản, phát hành. Nhà xuất bản sẽ đọc bản thảo để quyết định xem ấn phẩm có vi phạm gì không trước khi cấp phép. Sau khi cầm tờ giấy xuất bản trên tay, bạn có thể đến nhà in cho công đoạn chuẩn bị đưa sách ra thị trường. Vì toàn quyền sở hữu cuốn sách nên các chi phí từ xin giấy phép đến in ấn…, bạn cần tự bỏ ra. Việc tự xuất bản giúp bạn có được toàn bộ lợi nhuận của việc bán sách thay vì nhận nhuận bút được tính theo % giá bìa và số lượng bản in.
Một trong những phương án an toàn hơn khi quyết định tự làm sách, đó là hợp tác xuất bản với các đơn vị chuyên môn uy tín. Khi hợp tác xuất bản, bạn vừa có cơ hội được cộng tác với một nhà xuất bản lớn cho cuốn sách đầu tay, đồng thời trải nghiệm việc tự bỏ kinh phí ra làm sách theo phương thức 50 – 50.
Mình và chị Linh Phan có viết một cuốn ebook có tên Đừng nói “Tôi viết sách” nữa! Hãy thực sự bắt đầu! dự kiến ra mắt vào tháng 4 tới, bạn có thể đăng ký nhận thông tin nhận sách sớm nhất qua khung liên hệ bên dưới bài viết này nhé.
Đăng ký nhận bài viết mới nhất của Hạnh qua email nhé.
Mình định cư ở châu Âu, và không về Việt Nam thường xuyên. Trong mấy năm qua, mình có hơn chục bài viết, tổng cộng khoảng 55 ngàn từ. Cho mình hỏi, như vậy đã đủ để in cuốn sách đầu tiên chưa? Và in ra thì khoảng được bao nhiêu trang ạ? Mình nên liên lạc với nhà xuất bản nào là uy tín nhất ạ? Xin cảm ơn bạn!
Chào bạn, nếu đã viết được 55 ngàn từ thì có thể xuất bản được sách tầm 200 trang nhé. Bạn có thể đọc bài này để hiểu hơn về việc lựa chọn tự xuất bản hoặc bán bản quyền nhé: https://dimibook.com/xuat-ban-sach-va-nhung-dieu-can-luu-y-cho-tac-gia/